Standardy Ochrony Małoletnich

„Dzieci są nadzieją, która rozkwita wciąż na nowo. Projektem, który nieustannie się urzeczywistnia. Przyszłością, która pozostaje zawsze otwarta. Przychodząc na świat, przynoszą z sobą orędzie życia, które wskazuje na pierwszego Stwórcę życia.”

Misją Muzeum Dom Rodzinny Ojca Świętego Jana Pawła II w Wadowicach (dalej: Muzeum) jest upamiętnianie i upowszechnianie wiedzy na temat życia oraz nauczania Ojca Świętego Jana Pawła II, którego pontyfikat i przesłanie zajmuje wyjątkowe miejsce w polskim dziedzictwie narodowym. Muzeum stara się ukazywać kolejnym pokoleniom osobę Jana Pawła II – jako wzór człowieka szlachetnego, mądrego, otwartego na innych ludzi, cieszącego się autorytetem i szacunkiem.

Muzeum jest wyjątkowym miejscem, w którym dzieci i młodzież przez różnego rodzaju formy zajęć, warsztatów edukacyjnych, odkrywają historię, twórczość i dziedzictwo papieża Jana Pawła II.

Naczelną zasadą wszystkich działań podejmowanych przez pracowników Muzeum jest zapewnienie im bezpiecznego środowiska, w którym panuje troska o rozwój młodych ludzi i nie jest akceptowana żadna forma przemocy.

Dokładamy wszelkich starań, by zatrudniać pracowników i współpracowników posiadających odpowiednie kwalifikacje i kompetencje, którzy podzielają wartości chronione niniejszą polityką, a w szczególności prawo dziecka do ochrony przed krzywdzeniem.

Zasady postępowania w następujących procesach:

1.    Rekrutacja na stanowisko pracy, związane z podejmowaniem działań z dziećmi i młodzieżą:

• Ogłoszenie o naborze na wolne stanowisko pracy zawiera informację o tym, że w naszej instytucji obowiązują Standardy Ochrony Małoletnich.
• W ogłoszeniu o naborze na wolne stanowisko pracy informujemy o weryfikacji pracowników w Rejestrze Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnych.
• W ogłoszeniu o naborze na wolne stanowisko pracy informujemy o konieczności przedstawienia przez przyszłego pracownika informacji z Krajowego Rejestru Karnego w zakresie przestępstw określonych w rozdziale XIX (przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu) i XXV Kodeksu karnego (przestępstwa przeciwko wolności seksualnej i obyczajności), w art. 189a (handel ludźmi) i art. 207 (znęcanie się) Kodeksu karnego oraz w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. z 2023 r. poz. 1939), lub za odpowiadające tym przestępstwom czyny zabronione określone w przepisach prawa obcego. 
• W procesie rekrutacji informujemy o obowiązku oświadczenia w jakich krajach pracowała osoba, której chcemy zaoferować pracę lub zlecić podjęcie działań z dziećmi i młodzieżą, w ostatnich 20 latach.
• Przed przystąpieniem do pracy wybrany kandydat/ka zostaje zweryfikowany pod kątem wpisu do Rejestru Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym. Składa także wypis z Krajowego Rejestru Karnego oraz oświadczenie o państwie lub państwach, w których zamieszkiwała w ciągu ostatnich 20 lat, innych niż Rzeczpospolita Polska i państwo obywatelstwa, oraz jednocześnie przedkłada pracodawcy lub innemu organizatorowi informację z rejestrów karnych tych państw uzyskiwaną do celów działalności zawodowej lub wolontariackiej związanej z kontaktami z dziećmi.
• Osoba, o której mowa w ust. 1, posiadająca obywatelstwo innego państwa niż Rzeczpospolita Polska, ponadto przedkłada pracodawcy lub innemu organizatorowi informację z rejestru karnego państwa obywatelstwa uzyskiwaną do celów działalności zawodowej lub wolontariackiej związanej z kontaktami z dziećmi.
• Jeżeli prawo państwa, z którego ma być przedłożona informacja z rejestru nie przewiduje wydawania informacji do celów działalności zawodowej lub wolontariackiej związanej z kontaktami z dziećmi, przedkłada się informację z rejestru karnego tego państwa.
• W przypadku gdy prawo państwa, z którego ma być przedłożona informacja z rejestru, nie przewiduje jej sporządzenia lub w danym państwie nie prowadzi się rejestru karnego, przyszły pracownik/ka składa oświadczenie o tym fakcie wraz z oświadczeniem, że nie był prawomocnie skazany w tym państwie za czyny zabronione odpowiadające przestępstwom określonym w rozdziale XIX i XXV Kodeksu karnego, w art. 189a i art. 207 Kodeksu karnego oraz w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii oraz nie wydano wobec niego innego orzeczenia, w którym stwierdzono, iż dopuścił się takich czynów zabronionych, oraz że nie ma obowiązku wynikającego z orzeczenia sądu, innego uprawnionego organu lub ustawy stosowania się do zakazu zajmowania wszelkich lub określonych stanowisk, wykonywania wszelkich lub określonych zawodów albo działalności, związanych z wychowaniem, edukacją, wypoczynkiem, leczeniem, świadczeniem porad psychologicznych, rozwojem duchowym, uprawianiem sportu lub realizacją innych zainteresowań przez małoletnich, lub z opieką nad nimi (załącznik nr 2 - wzór).  Dokumentacja ta zostaje dołączona do dokumentacji osobowej pracownika. 
• Każdy pracownik/ca zapoznaje się z zapisami Standardów Ochrony Małoletnich. Zapoznanie się z wymienionymi powyżej zasadami potwierdza pisemnie z obowiązkiem ich stosowania.
• Dokument zawierający informację dotyczące niekaralności w zakresie i w przypadkach wskazanych powyżej nie może być starszy niż 3 miesiące.

2.    Podejmowanie współpracy związanej z podejmowaniem działań z małoletnimi na podstawie umowy cywilnoprawnej:

• Przed dopuszczeniem do współpracy osoba współpracująca oświadcza, że zapoznała się i akceptuje Standardy Ochrony Małoletnich z obowiązkiem ich stosowania.
• Przed podpisaniem umowy, Muzeum weryfikuje osobę współpracującą w Rejestrze Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym tak jak pracownika.
• Przed podpisaniem umowy, osoba współpracująca przedkłada informacje z Krajowego Rejestru Karnego lub oświadczenia, o których mowa w pkt 1 powyżej, przy czym dokument informacji KRK nie może być starszy niż 1 rok.

3.    Podejmowanie współpracy związanej z podejmowaniem działań małoletnimi z osobą fizyczną prowadzącą jednoosobową działalność gospodarczą:

• Przed dopuszczeniem do współpracy przedsiębiorca oświadcza, że zapoznała się i akceptuje Standardy Ochrony Małoletnich z obowiązkiem ich stosowania przez siebie i wszystkie osoby, które w ramach umowy będą wykonywać jej przedmiot związany z działaniami podejmowanymi w stosunku do małoletnich.

4.    Podejmowanie współpracy z osobą prawną, realizującą działania związane z pracą z dziećmi i młodzieżą.

• Przed dopuszczeniem do współpracy przedsiębiorca oświadcza, że zapoznała się i akceptuje Standardy Ochrony Małoletnich z obowiązkiem ich stosowania przez siebie i wszystkie osoby, które w ramach umowy będą wykonywać jej przedmiot związany z działaniami podejmowanymi w stosunku do małoletnich.

1.    Działania dla dobra dziecka i w jego najlepszym interesie. Zawsze:

• Działaj z cierpliwością, okazując szacunek. Dzieciom, zwłaszcza po traumatycznych doświadczeniach mogą towarzyszyć różne emocje (lęk, złość, obojętność).
• Słuchaj uważnie dzieci i udzielaj im odpowiedzi adekwatnych do ich wieku i sytuacji. Rozmawiając z dzieckiem, zejdź do jego poziomu.
• Zapewnij dzieci, że jeśli coś je niepokoi mogą o tym powiedzieć Tobie lub innej zaufanej osobie.
• Doceniaj angażowanie się dzieci w podejmowane działania, wspieraj je. Traktuj równo. Unikaj faworyzowania dzieci.
• Podejmując decyzje dotyczące dziecka, poinformuj o tym dziecko i staraj się brać pod uwagę jego oczekiwania.
• Uwzględniaj różne potrzeby dzieci, także dzieci ze szczególnymi potrzebami. Przed zajęciami lub wizytą staraj się dowiedzieć jakie potrzeby mogą mieć osoby, które biorą udział w zajęciach.
• Zadbaj by być w zasięgu wzroku lub słuchu innych pracowników i wolontariuszy, kiedy prowadzisz aktywności z dziećmi. W wyjątkowych i uzasadnionych sytuacjach, kiedy musisz zostać z dzieckiem sam na sam, powiadom o tym pozostałych pracowników i wolontariuszy.
• Szanuj prawo dziecka do prywatności. Jeśli konieczne jest odstąpienie od tej zasady, aby chronić dziecko, wyjaśnij mu to.
• Unikaj zbędnego ryzyka. Pracując z dziećmi upewnij się, że sprzęt i wyposażenie są używane w odpowiedni sposób, a otoczenie jest bezpieczne. 

2.    Niedopuszczalne są następujące zachowania Pracowników Muzeum i współpracowników Muzeum wobec dzieci: 

• wszelkie zachowania, które zawstydzają, upokarzają, deprecjonują lub poniżają dzieci, lub mają znamiona innych form przemocy psychicznej, fizycznej lub wykorzystywania seksualnego;
• krzyk, szantaż słowny i emocjonalny;
• stosowanie kar cielesnych, w tym szarpanie czy bicie;
• niestosowny kontakt fizyczny z dzieckiem, naruszający godność dziecka; dopuszczalny kontakt fizyczny powinien być w naturalny sposób związany z zabawą, pomocą dziecku w czynnościach higienicznych, koniecznością zapewnienia dziecku bezpieczeństwa, potrzebą uspokojenia dziecka;
• podawanie dziecku alkoholu, leków, wszelkich środków psychoaktywnych;
• akceptowanie bądź uczestniczenie w nielegalnych czynnościach, w które zaangażowane jest dziecko;
• nawiązywanie relacji o charakterze seksualnym z dziećmi; zachowywanie się w sposób seksualnie prowokacyjny;
• goszczenie dziecka we własnym domu;
• utrzymywanie kontaktów prywatnych z dzieckiem, poza czasem i świadczonym zakresem pracy; (nie dotyczy dzieci własnych lub dzieci osób, z którymi łączą pracowników relacje pokrewieństwa lub towarzyskie);
• towarzyszenie dziecku w podróży bez zgody i pod nieobecność opiekuna dziecka;
• udostępniania dzieciom urządzeń elektronicznych z dostępem do sieci Internetowej;
• umieszczania na stronie internetowej Muzeum oraz profilach Muzeum w mediach społecznościowych treści mogących być niedozwolone lub szkodliwe dla dzieci, ani udostępniania dzieciom urządzeń elektronicznych z takimi treściami.

3.    Pozostawanie pracownika z dzieckiem sam na sam jest możliwe wyłącznie w sytuacjach niezbędnych, nagłych, w szczególności, gdy ochrona zdrowia lub życia dziecka tego wymaga, gdy brak jest opiekuna faktycznego dziecka.
W przypadku koniecznych czynności toaletowych, należy zawsze poinformować o tym opiekuna faktycznego dziecka, by zaopiekował się dzieckiem (np. udał się z nim do toalety). 
4.    Wszelkie podejrzenia dotyczące nieodpowiednich zachowań Pracowników i  współpracowników Muzeum wobec dzieci są bezzwłocznie wyjaśniane przez Muzeum. Brak zastosowania się Pracowników do powyższych postanowień, jest podstawą postępowania dyscyplinarnego. 
5.    Rodzice i opiekunowie mogą interweniować w sprawach dzieci, w tym zgłaszać zastrzeżenia, wątpliwości, zadawać pytania na adres: muzeum@domjp2.pl lub pod numerem telefonu: 33 823 35 55.

1.    W przypadku każdego ujawnienia krzywdzenia dziecka, należy pamiętać, że dziecko, wobec którego stosowana jest przemoc fizyczna, psychiczna czy które może być wykorzystywane seksualnie, nie musi sobie zdawać sprawy, że to czego doświadcza jest złe. Może także winić siebie. Dlatego, jeśli zacznie mówić o takich sytuacjach, należy:

• spokojnie wysłuchać, co mówi;
• zapewnić je, że dobrze robi, opowiadając nam o tym;
• powiedzieć, że nic w tej sytuacji nie jest jej/jego winą;
• zapewnić, że traktujemy poważnie wszystko, co mówi;
• nie działać w celu konfrontacji z podejrzanym o krzywdzenie;
• wyjaśnić, co zrobimy z tą wiedzą;
• w sytuacjach zagrożenia życia i zdrowia: zapewnienie bezpieczeństwa przez odizolowanie od osoby krzywdzącej; poinformowanie Policji i/lub pogotowia ratunkowego);
• poinformowanie Koordynatora SOM w celu uruchomienia kolejnych etapów działania.

2.      Zawsze, gdy bezpośrednio zagrożone jest zdrowie i życie dziecka należy najpierw poinformować telefonicznie Koordynatora SOM, który wykonuje kolejne działania. Jeśli jest to niemożliwe, osoba, która zaobserwowała zagrożenie prowadzi kolejne działania. W takiej sytuacji konieczne jest wezwanie Policji i zapewnienie bezpieczeństwa dziecku (izolujemy je od potencjalnego krzywdziciela). Dopiero po interwencji służb, wypełnia się formularz zgłoszenia/kartę interwencji.

Są to sytuację takie, jak:

• uzasadnione podejrzenie, że opiekun faktyczny dziecka znajduje się pod wpływem alkoholu (szczególnie, gdy nie ma możliwości zapewnienia bezpieczeństwu dziecka i odebranie dziecka przez innego rodzica/opiekuna prawnego);
• w sytuacji, gdy dziecko ujawni (świadomie i/lub nosi symptomy krzywdzenia), że jest ofiarą przestępstwa: przeciwko wolności seksualnej i/lub przemocy fizycznej i/lub przemocy psychicznej w naszej placówce lub w domu.

3.      W sytuacji, gdy zachodzi podejrzenie popełnienia przestępstwa: przeciwko wolności seksualnej i/lub przemocy fizycznej i/lub przemocy psychicznej należy wypełnić formularz zgłoszenia/kartę interwencji stanowiącą Załącznik nr 3, a Dyrektor Muzeum, po opinii zespołu SOM, składa zawiadomienie na Policję lub właściwej prokuratury o możliwości popełnienia przestępstwa.
4.      W przypadku zaobserwowania sytuacji, w której opiekun prawny lub faktyczny krzyczy, szarpie, uderzy dziecko:

• informujemy Koordynatora SOM;
• Koordynator SOM przeprowadza rozmowę z rodzicem/opiekunem, najlepiej w obecności osoby zgłaszającej sytuację, podkreślając pozytywne aspekty wychowania i edukacji bez przemocy;
• w przypadku odrzucenia rozmowy lub w przypadku powtórnej obserwacji takiej sytuacji – Koordynator SOM, po decyzji zespołu SOM, składa do właściwego sądu rodzinne, wniosek o wgląd w sytuację rodziny.

5.      W sytuacji, gdy dziecko uczestniczy w zajęciach w grupie zorganizowanej (np.: wizyta grupy szkolnej), i ujawnia krzywdzenie, należy:

• zapewnić bezpieczeństwo dziecku (odizolować od źródła zagrożenia);
• poinformować opiekuna prawnego grupy, który uruchamia procedury danej organizacji (np. wewnątrzszkolne);
• w sytuacji, gdy osobą krzywdzącą jest opiekun grupy, należy skontaktować się z organizatorem (np. szkołą) i postępować zgodnie z ich rekomendacjami.

6.      W sytuacji, gdy krzywdzącym jest pracownik/współpracownik:

• osoba ta zostaje odsunięta od kontaktu z dziećmi (nie tylko z dzieckiem krzywdzonym), do czasu wyjaśnienia sprawy;
• w przypadku, gdy krzywdzenie to ma charakter przestępstwa, sprawa zostaje zgłoszona  uprawnionym podmiotom, które dalej prowadzą sprawę;
• w przypadku krzywdzenia o innym charakterze, szczególnie, gdy krzywdzenie dotyczy naruszenia dobra dziecka, dyskryminacji, poniżenia, naruszenie nietykalności cielesnej, krzyk, stanowią one podstawę do postępowania dyscyplinarnego i rozwiązania z tą osobą stosunku pracy lub współpracy.

7.      W przypadku gdy krzywdzenie dokonane jest przez inne dziecko przebywające w Muzeum (np. na zajęciach grupowych) należy:

• jeśli jest to grupa zorganizowana, poinformować opiekuna grupy, współpracować z nim w celu wyjaśnienia sytuacji;
• przeprowadzić rozmowę z dzieckiem podejrzewanym o krzywdzenie oraz jego opiekunami, a także oddzielnie z dzieckiem poddawanym krzywdzeniu i jego opiekunami;
• porozmawiać z innymi osobami mającymi wiedzę o zdarzeniu;
• w zależności od ustaleń i formy krzywdzenia, informowane są odpowiednie służby (w przypadku przestępstw) lub placówki szkolne zaangażowanych stron (wniosek o interwencję pedagogiczno-psychologiczną).

8.      Plan wsparcia dziecka pokrzywdzonego
W przypadku ujawnienia krzywdy dziecka Koordynator SOM lub zespół SOM powinien opracować plan wsparcia dziecka. Z uwagi na to, że Muzeum nie zatrudnia specjalistów, którzy mogliby samodzielnie realizować plan wsparcia dziecka pokrzywdzonego, plan wsparcia dziecka powinien zawierać minimum wskazanie podmioty, inne organizacje, które powinny być zaangażowane w pomoc dziecku. Muzeum w tym zakresie powinno podjąć współpracę z następującymi podmiotami:

1.      Każde zgłoszenie poprzez formularz zgłoszeń/kartę interwencji, trafia do rejestru incydentów. Prowadzi go Koordynator Standardów Ochrony Małoletnich. Dzięki temu, można kontrolować częstotliwość czy uporczywość niektórych form krzywdzenia, jak np.: zaniedbanie.
2.      Rejestr ma także charakter dowodowy, do którego wgląd mają odpowiednie organy, na mocy prawa.
3.      Standardy Ochrony Małoletnich publikowane są na stronie internetowej Muzeum w zakładce “Zaplanuj wizytę”.
4.      Zasady określone w i polityka realizacji Standardów Ochrony Małoletnich podlega rewizji raz na dwa lata. Proces ten jest inicjowany przez Koordynatora Standardów Ochrony Małoletnich. Pod uwagę należy wziąć zgłoszenia dokonywane przez pracowników, w tym okresie czasu.
5.      W przypadku gdy na skutek rewizji, o której mowa w pkt 4 Koordynator SOM uzna za konieczne wprowadzenie aktualizacji Standardów Ochrony Małoletnich, Dyrektor Muzeum wprowadza zmiany zarządzeniem.

1.        Każdy z pracowników i współpracowników, pracujący z małoletnimi zapoznaje się z polityką i obowiązującymi Standardami Ochrony Małoletnich. Pracownicy poświadczają to oświadczeniem w momencie podpisania umowy.
2.        Współpracownicy, podpisem pod odpowiednią umową, zawierającą stosowną klauzulę.
3.        Pracownicy podmiotu świadczącego usługi polegające na prowadzeniu działań z dziećmi i młodzieżą, są zapoznawani ze Standardami Ochrony Małoletnich, przed prowadzeniem działań. Zobowiązanie do weryfikacji pracowników i odpowiedzialność za dokumentowanie tego procesu spoczywa na podmiocie, na co wskazuje odpowiednia klauzula umowna.

Standardy Ochrony Małoletnich w Muzeum - fragment; całość dostępna w sekretariacie, kasach biletowych oraz na ekspozycji stałej Muzeum.

Muzeum Dom Rodzinny Jana Pawła II jest wyjątkowym miejscem, w którym dzieci i młodzież przez różnego rodzaju formy zajęć, warsztatów edukacyjnych, odkrywają historię, twórczość i dziedzictwo papieża Jana Pawła II.

Naczelną zasadą wszystkich działań podejmowanych przez pracowników Muzeum jest zapewnienie im bezpiecznego środowiska, w którym panuje troska o rozwój młodych ludzi i nie jest akceptowana żadna forma przemocy..

Wszyscy traktujemy każde dziecko z szacunkiem i uwzględniamy jego potrzeby. Niedopuszczalne jest stosowanie przemocy wobec dzieci w jakiejkolwiek formie, przez kogokolwiek - zarówno naszych pracowników, współpracownik, rodziców czy opiekunów: Na dzieci nie krzyczymy! Nie grozimy im! Nie uderzamy dzieci! 

Staramy się zapobiegać krzywdzeniu dzieci, a gdy podejrzewamy, że taka sytuacja ma miejsce, działamy tak, by zapewnić dziecku bezpieczeństwo.

Jeśli masz pytania lub wątpliwości, chcesz się czymś podzielić w temacie bezpieczeństwa dziecka i Polityki ochrony dzieci: skontaktuj się z nami: 33 823 35 55 lub napisz muzeum@domjp2.pl.

Jesteś rodzicem, opiekunem? Możesz zadzwonić na anonimowy i bezpłatny numer telefonu 800 100 100 - telefon dla rodziców i nauczycieli w sprawie bezpieczeństwa dzieci. Prowadzi go Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę.

Jeśli jesteś młodym człowiekiem, który potrzebuję rozmowy, Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę, prowadzi numer telefonu zaufania: 116 111 - udziela wsparcia dzieciom i młodzieży do 18 r.ż. Telefon jest anonimowy i bezpłatny, działa 7 dni w tygodniu, 24 godziny na dobę. Dzieci mogą porozmawiać o wszystkim: o przyjaźni, miłości, dojrzewaniu, kontaktach z rodzicami, rodzeństwem, problemach w szkole czy emocjach, których doświadczają. Gdy czują się dyskryminowane, kiedy doświadczają przemocy lub są jej świadkiem; www.116111.pl – kontakt poprzez telefon, chat, e-mail.